گزارش ویژه برنامه هفته جهانی فضا در مرکز علوم و ستاره شناسی تهران
ويژه برنامه هفته جهانی فضا، عصر چهارشنبه19مهر96، از ساعت 17 با حضور مهندس مجید سعادتمندی(قائم مقام معاونت امور اجتماعی و فرهنگی)، مهندس امیرحسین چیذری(مدیر مرکز علوم و ستاره شناسی تهران)، اساتید و شخصیتهای علمی کشور مانند استاد احمد دالکی(پدر نجوم آماتوری ایران، پروفسور حسین باهر(عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و نویسنده) و جمعی از خانواده های علاقمند به علوم فضایی در تالار کهکشان مرکز علوم و ستاره شناسی تهران برگزار شد.
« مهندس امیرحسین چیذری » مديرمركز علوم و ستاره شناسي تهران ضمن خوش آمدگویی به میهمانان هفته جهانی فضا درباره اهداف برپايي این همایش و شعار هفته جهانی فضا مطالبی را عنوان کرد .
با توجه به شعار هفته جهانی فضا در سال 2017"کشف جهان‌های تازه در فضا" ، اولین سخنرانی به شعار مذکوراختصاص داشت و مهندس آریا صبوری(مدرس و مروج نجوم آماتوری) سخنرانی خود را با موضوع«تلسکوپ جیمزوب و کشف جهان های جدید» برای علاقه مندان ارائه داد که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
وی درباره ی اولین ماموریت ناسا و تلسکوپهایی که از ابتدا تا کنون به فضا فرستاده شده اند و تصاویری که هابل از مدار 400کیلومتری برای ما ارسال کرده مطالبی را بیان کرد.
همچنین پیرامون کمربند حیات توضیحاتی را بیان کرد و یادآور شد «کمربند حیات ناحیه‌ای در اطراف ستاره‌ها است که آب در آن می تواند به سه حالت وجود داشته باشد. » در بررسی مطالعات حیات و کشف جهان های تازه به مطالعه شرایط حیات در سیاره سرخ و برخی از اقمار منظومه شمسی پرداخته شد.
مطالبی درباره سیارات فراخورشیدی نیز ارائه شد « در سال‌های اخیر سیارات فراخورشیدی کشف شده‌اند که در محدوده کمربند حیات ستاره‌ی مادر خود قرار دارند. »
وی همچنین پیرامون تلسکوپ فضایی جیمز وب توضیحاتی جامع ارائه داد «تلسکوپ فضایی جیمز وب یک تلسکوپ فضایی بسیار پیشرفته است که پس از ساخته شدن بزرگترین تلسکوپ فضایی جهان محسوب می‌شود. جیمز وب قرار است که وضوح و حساسیت بی‌سابقه‌ای را با استفاده از نورمادون قرمز ارائه دهد. تلسکوپ جیمز وب که یک ابزار جانشین برای تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ فضایی اسپیتزر است قرار است تا سال ۲۰۱۸ تکمیل گردد و به وسیله موشک آریان ۵ به فضا پرتاب شود.»
«تلسکوپ فضایی جیمز وب ۱۰۰ بار از هابل تیزبین‌تر است و می‌تواند به زمان پدیداری کیهان بازپس نگرد و پرده از رازهای ناگشوده کهکشان‌های اولیه، پیدایش ستارگان، اتمسفر سیاره‌های فراخورشیدی و شاید وجود زندگی در دیگر نقاط عالم بردارد. »
دومین سخنرانِ برنامه مهندس دکتر سپهر اربابی بیدگلی(عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی قم)، سخنرانیِ اختصاصی خود را باموضوع«معمای ذرات بسیار پر انرژی در پرتوهای کیهانی» به علاقه مندان ارائه کرد.
«پرتوهای کیهانی ذراتی بسیار پر انرژی هستند که از فضای خارج از منظومه شمسی تولید شده و با سرعتی معادل نور حرکت می کنند. »
«اخترشناسان مدت زیادی است که درباره این فرضیه که بازمانده های ابرنواختری ممکن است جایی باشند که برخی پرتوهای کیهانی در آنجا شکل می گیرند و جزئیات چگونگی آن ، تحقیق می کنند . »
«گروهی از اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ بسیار پیشرفته، بازمانده‌ی ابرنوختر ۱۰۰۶ را با جزئیات خیلی بیشتری نسبت به قبل رصد کردند. آنها می‌خواستند بدانند که آنجا چه اتفاقی می‌افتد که مواد پرسرعت از ابرنواختر ساطع می‌شود و به ماده‌ی میان‌ستاره‌ای نفود می‌کند . این ضربه‌ی پرسرعت گسترده شبیه به غرش صوتی یک هواپیما فرا صوت می‌ماند و کاندید طبیعی ذرات کیهانی شتاب‌دهنده است. »
«برای نخستین‌بار این گروه نه فقط اطلاعاتی درباره‌ی مواد این ضربه در یک نقطه پیدا کردند، بلکه نقشهای از خصوصیات گاز آن و این که چگونه این خصوصیات در مقابل این ضربه تغییر می‌کنند، به دست آوردند. این کار سرنرخی از این راز به آنها داد. آنها دریافتند که پروتون‌های محرک پرسرعتی در این گاز و ناحیه‌ی ضربه وجود دارند. از آن‌جایی که آنها خودشان پرتوهای کیهانی نیستند ولی می‌توانند بذر حیاتی این ذرات باشند که پس از تعامل ضربه با مواد مقابلش، انرژی بالای موردنیاز برای سفر به فضا به عنوان یک پرتو کیهانی را به دست می‌آورند. در این مطالعه برای نخستین بار از یک طیف‌سنج بی‌نقص برای کاوش خصوصیات این ضربه از بازماندههای ابرنواختری با جزیئات استفاده شد. »
«اکنون این گروه مشتاق‌اند تا این روش را برای سایر بازماندههای ابرنوختری نیز به‌کار ببرند. این دست رصدها کلیدی برای حل معمای چگونگی تولید این پرتوهای کیهانی در بازمانده‌ی ابرنواختری به شمار می‌رود. »
گفتنی است، در بین سخنرانیها، مسابقه علمی پیرامون نجوم و فضا برگزار شد و در پایان برنامه برندگان به قید قرعه معرفی و به آنها جوایزی از سوی مدیریت مرکز و اساتید اهداء شد.
رصد آسمان شب نیز مانند برنامه های قبلی با حضور پر شور شهروندان صورت گرفت. ويژه برنامه هفته جهانی فضا با حضور بیش از 200 نفر از مشتاقان فضا در ساعت21 به پایان رسید.